Fr: Loan Phan*Huy Nguyen
Nguy cơ đột quỵ mùa lạnh
Nguy
cơ đột quỵ tăng lên tới 30% vào mùa lạnh so với các thời điểm khác - đó
là kết quả nghiên cứu được thống kê, kiểm chứng và đăng trên Tạp chí
Dịch tễ học châu Âu.
Các
nhà nghiên cứu phát giác ra rằng: nhiệt độ thay đổi lạnh đột ngột
khiến nguy cơ máu đông và tắc nghẽn động mạch tăng cao, nhiệt độ cứ giảm
khoảng 2,9 độ C ngoài trời trong khoảng thời gian 24h có thể tăng nguy
cơ đột quỵ lên cao.
Đột quỵ hiện có tỷ lê tử vong cao thứ 3 và đứng đầu về tỷ lệ tàn tật. Nếu không được cứu chữa khẩn cấp và đúng cách sinh mạng người bệnh sẽ như ngàn cân treo trên sợi tóc.
Cũng
theo nghiên cứu, các người bệnh bị ảnh hưởng bởi đột quỵ nguyên nhân do
xuất hiện cục máu đông chiếm đa phần khoảng 85%. Trong đó, yếu tố cục
máu đông di chuyển đến não và chặn nguồn cung cấp máu là chính.
Nguyên
nhân chính dẫn đến tình trạng này là do sự thay đổi nhiệt độ đột ngột
(ví dụ như từ trong nhà hoặc trong chăn ấm ra ngoài lạnh) khiến cho cơ
thể không kịp thích nghi, các mạch máu bị co lại, dẫn đến huyết áp tăng
nhanh và bị đột quỵ.
Không
những thế, nhiệt độ lạnh cũng làm tăng số lượng tiểu cầu, hồng cầu và
độ nhớt của máu. Khi đó lượng enzyme tiêu hủy sợi huyết giảm, lòng mạch
bị thu hẹp, máu hay bị vón cục và lưu lượng máu qua não giảm, dẫn đến
tai biến. Nhiệt độ quá lạnh cũng dễ làm tăng tiết các catecholamine -
chất trung gian cho nhiều hoạt động sinh lý và chuyển hóa. Khi chúng
tăng lên có thể dẫn đến co mạch ngoại biên, giãn mạch thụ động ở những
nơi ít chịu ảnh hưởng như mạch não, mạch phổi, từ đó, dẫn đến biến chứng
đứt mạch não.
Theo các bác sĩ chuyên ngành tim mạch:
“Chỉ sau vài giây mạch máu bị tắc nghẽn não không được tưới máu, các tế
bào thần kinh sẽ bắt đầu tê liệt. Mỗi phút trôi qua, khoảng 2 triệu tế
bào sẽ chết, càng trễ hơn sau 3 giờ tính mạng bệnh nhân bị đe dọa càng
cao, nếu không được cứu chữa khẩn cấp và đúng cách sinh mạng bệnh nhân
sẽ như ngàn cân treo trên sợi tóc”.
Những
người cao tuổi (từ 50 trở lên), người bị huyết áp cao, người bị
đái tháo đường, người hút thuốc lá và béo phì là những đối tượng có
nguy cơ đột quỵ mùa lạnh cao nhất, lên tới 30%. Trong số 10 người bị đột
quỵ, thì chỉ có 6 người may mắn trở lại bình thường hay bị ảnh hưởng
nhẹ, đời sống thực vật phụ thuộc hoàn toàn vào người thân là 2 người,
tử vong 2 người. Rất nhiều trường hợp chủ quan lúc thời tiết trở lạnh
trong số này phải chịu các biến chứng tàn tật sau đột quỵ./.