Nga găng với Nhật, gián tiếp giúp Bắc Kinh nhẹ gánh ở Biển Đông ?
Trọng Nghĩa ? RFI / 26-03-2016
Quần đảo Kuril / Montage RFI
25/03/2016, bộ Quốc Phòng Nga đã tiết lộ kế hoạch bố trí tên lửa hiện đại và xây dựng một căn cứ Hải Quân tại vùng quần đảo Kuril đang có tranh chấp với Nhật Bản.
Tranh chấp về chủ quyền trên quần đảo Kuril là một cái gai luôn khuấy động quan hệ Nga-Nhật. Vào năm 1945, sau khi Nhật Bản bị thua trong cuộc Đệ Nhị Thế Chiến, Liên Xô đã chiếm lấy 4 hòn đảo Etorofu, Kunashiri, Shikotan và nhóm đảo nhỏ Habomai thuộc quần đảo Kuril.
Nhật đã đòi lại, nhưng trong suốt thời kỳ Chiến tranh lạnh, Liên Xô luôn bác bỏ, không công nhận là hai bên có tranh chấp lãnh thổ. Phải chờ đến năm 1993, nhân chuyến công du Tokyo của tổng thống Nga thời đó là Boris Eltsine thì vấn đề tranh chấp mới được chính thức thừa nhận.
Cho dù vậy, hai bên vẫn không giải quyết được hồ sơ Kuril, và chính vì vậy mà cho đến nay, giữa Nga và Nhật vẫn chưa chính thức có hòa ước kết thúc chiến tranh.
Có những lúc quan hệ Nga-Nhật có dấu hiệu được cải thiện khiến giới quan sát cho là vấn đề tranh chấp Kuril sẽ được giải quyết ổn thỏa. Tuy nhiên từ sau khi Nga can thiệp vào Ukraina và bị phương Tây trừng phạt, Nhật Bản cũng đã phải đi theo các đồng minh, khiến cho quan hệ giữa Tokyo và Mátxcơva tương đối căng thẳng trở lại.
Cho dù vậy, Nhật Bản không còn xem Nga là mối đe dọa quân sự ở phía Bắc, cho nên có dấu hiệu dồn lực lượng xuống phi Nam đã dần dần chuyển hướng chiến lược, chú ý nhiều hơn đến phía Nam, nơi Tokyo phải đối phó với thái độ càng lúc càng quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông.
Chiến lược mới của Nhật Bản là còn can thiệp theo cách mình vào Biển Đông, đặc biệt là giúp đỡ các nước Đông Nam Á đang bị Trung Quốc chèn ép trên biển. Sự can thiệp của Nhật Bản được xem là một yếu tố mà Bắc Kinh cũng phải quan tâm nhất định.
Động thái của Mátxcơva được cho là sẽ buộc Tokyo quan tâm trở lại với mặt trận phía Bắc, qua đó giảm bớt nguồn lực giành cho phía Nam, nhất là khu vực Biển Đông, nơi mà Nhật Bản không có lợi ích trực tiếp. Trung Quốc được cho là sẽ hưởng lợi nhờ động thái của Nga.
Liệu Tokyo có thể tiếp tục đà chuyển hướng chiến lược, đã bắt đầu từ những năm gần đây hay không ? Trong thời gian tới đây, với chuyến công du Nga của thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe dự trù vào tháng Năm, người ta sẽ rõ thêm
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160326-nga-gang-voi-nhat-gian-tiep-giup-bac-kinh-nhe-ganh-o-bien-dong
