Thưởng thức ‘Bài ca tháng sáu’ trong tổ khúc ‘Bốn mùa’ của nhà soạn nhạc thiên tài Tchaikovsky
Đại Kỷ Nguyên 05/06/2019
“Barcarolle (June)” (Bài ca tháng sáu – Khúc hát người chèo thuyền) là một trong hai tác phẩm nổi tiếng nhất thuộc tổ khúc “Bốn mùa” của nhà soạn nhạc vĩ đại người Nga Peter Ilyich Tchaikovsky.
https://www.youtube.com/watch?v=f0DdQ-uOsTs
Trong tổ khúc này, Tchaikovsky đã tái hiện lại phong cảnh thơ mộng của người dân thành phố St.Peterburg đang bồng bềnh trên những con kênh đào vào mùa nước lớn bằng những chiếc thuyền nhỏ. Và trong cảnh sinh hoạt lãng mạn như vậy không thể thiếu những khúc hát Barcarolle truyền thống.
Barcarolle là một từ tiếng Ý chỉ khúc hát của người chèo thuyền trong âm nhạc dân gian. Barcarolle đặc biệt thịnh hành ở Venise – thành phố lãng mạn nhất nước Ý. Nhịp điệu và nhạc đệm của chúng mô phỏng những động tác chèo nhịp nhàng và tiếng mái chèo khua nước.
Barcarolle là một từ tiếng Ý chỉ khúc hát của người chèo thuyềnMở đầu tác phẩm là một giai điệu miên man rất ấm áp và đôi chút da diết, khiến người nghe như cảm thấy dường như cũng bị lắc lư, chòng chành theo nhạc đệm gợi nhớ đến tiếng ngân của đàn ghita và man – đô – lin trong các bản Barcarola truyền thống.
Âm nhạc mang một cảm xúc thoáng buồn, giai điệu êm đềm như tiễn đưa những chiếc lá cuối cùng, chỉ còn lại một bầu trời xanh thẳm và những làn gió không đủ mạnh để đánh thức một mặt hồ phẳng lặng. Những nốt nhạc gợi sự nhẹ nhàng, thanh thoát, giống như ngồi trên thuyền, mơ màng ngắm mặt hồ lung linh, bồng bềnh.
Những nốt nhạc gợi sự nhẹ nhàng, thanh thoát, giống như ngồi trên thuyền…Phần tiếp theo tâm trạng thể hiện trong âm nhạc trở nên trong sáng và tươi vui, người nghe dường như thấy cả những nhịp chèo khua nước nhanh và vang.
Nhưng rồi sau đó tất cả lại trở về bình ổn, với giai điệu rất đẹp khiến người ta cảm thấy yên lòng. Tiểu phẩm kết thúc bằng những nốt nhạc tắt dần – con thuyền đã đi xa, và cùng với nó những giọng ca cùng với tiếng sóng vỗ cùng dần tắt…
Trong tổ khúc “Bốn mùa”, mỗi bài tượng trưng cho một tháng trong năm và dưới các tác phẩm đều được đề một bài thơ tương xứng. Baracolle (June) cũng vậy:
(Thơ của: A.N. Plesheev)
Nào ta lên bờ thôi,
Ở đó, những con sóng sẽ hôn lên chân ta
Với những nỗi buồn sâu thẳm
Ở đó, những vì sao sẽ chiếu rọi xua tan chúng
Dưới đây mời quý độc giả thưởng thức “Bài ca tháng sáu – Khúc hát người chèo thuyền”:
Barcarolle(June) - The seasons Op.37b | Tchaikovsky,
Đôi nét về tác giả
Pyotr Ilyich Tchaikovsky (1840 – 1893) sinh ra ở Votkinsk, miền Uran trong một gia đình kỹ sư mỏ. Ông được chǎm sóc và phát triển nǎng khiếu âm nhạc từ nhỏ.
Nǎm 19 tuổi, tốt nghiệp trường luật, làm việc ở bộ luật pháp nhưng ông vẫn dành nhiều thời gian cho âm nhạc, chơi đàn piano. Nǎm 22 tuổi, Tchaikovsky học ở Nhạc viện Peterbursg. Sau 3 nǎm học tập, tốt nghiệp với huy chương vàng, sau đó là giáo sư Nhạc viện Moscow (1866 – 1878).
Năm 1878 hòan thành bản giao hưởng số 4 và nhạc kịch “Eugene Onegin “. Ðược một bà triệu phú tên là Fông Méc đỡ đầu về kinh tế, Tchaikovsky’s rất yên tâm sáng tác.
Giữa những năm 80, Tchaikovsky tham gia hoạt động với tư cách là nhạc trưởng, biễu diễn khắp nơi trong và ngoài nước. Năm 1893 ông được tặng học vị tiến sĩ của trường đại học tổng hợp Cambrigde ở Anh.
Sở dĩ âm nhạc của Tchaikovsky trở nên nổi tiếng vì ông biết kết hợp nhuần nhuyễn âm nhạc Nga với âm nhạc châu Âu, âm nhạc thành thị, nông thôn.
Là nhà giao hưởng lỗi lạc, nhà soạn nhạc kịch thiên tài, Tchaikovsky đã sáng tác những tác phẩm kiệt xuất thuộc nhiều thể loại âm nhạc, các tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm: vở ba-lê “Swan Lake” (Hồ thiên nga) đề cao tình yêu chung thủy, “The Sleeping Beauty” (Người đẹp ngủ trong rừng) thể hiện niềm vui chiến thắng của cái thiện trước cái ác, “The Nutcracker” (Chiếc kẹp hạt dẻ) như một câu chuyện cổ tích được đánh giá là tác phẩm với phần âm nhạc tinh tế nhất, ngoài đó ra còn có “Queen of Spades” (Con đầm Pích); 6 bản giao hưởng; vở “Khúc dạo đầu 1812” và rất nhiều tiểu phẩm cho piano…
Hoàng Lâm
