Thưởng thức tinh tế ‘Bài ca Mùa Xuân’ của Mendelssohn: Hãy để những xúc cảm thanh thản thơ ngây còn mãi
Kim Cương/Hà Phương/Nam Minh | Đại Kỷ Nguyên 27-8-2010
Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartkeepy (3 tháng 2 năm 1809 – 4 tháng 11 năm 1847), sinh ra và được biết đến rộng rãi với tên gọi là Mend Mendelssohn, là một nhà soạn nhạc, nghệ sĩ piano, nhạc sĩ và nhạc trưởng người Đức thời kỳ đầu lãng mạn. Các tác phẩm của Mendelssohn bao gồm các bản giao hưởng, hòa nhạc, nhạc piano và nhạc thính phòng. Trong đó nổi tiếng nhất phải kể đến “những bài hát không lời”, là những tác phẩm độc tấu cho piano nổi tiếng nhất của ông.
Đôi nét về Mendelssohn
Là cháu trai của triết gia Moses Mendelssohn, Felix Mendelssohn sinh ra trong một gia đình Do Thái nổi tiếng. Ông được nuôi dưỡng mà không có tôn giáo cho đến năm bảy tuổi, khi ông được rửa tội như một tín đồ Cơ đốc.
Felix Mendelssohn (1809-1847). Ảnh: Thời báo TodayFelix được công nhận sớm là một thần đồng âm nhạc, nhưng cha mẹ anh thận trọng và không tìm cách tận dụng tài năng của mình. Tuy vậy, ông đã thành công sớm ở Đức, và làm sống lại sự hứng thú với âm nhạc của Johann Sebastian Bach. Ông được đón nhận trong các chuyến đi lưu diễn khắp châu Âu với tư cách là nhà soạn nhạc, nhạc trưởng và nghệ sĩ độc tấu.
Ông hiện được đánh giá là một trong những nhà soạn nhạc nổi tiếng nhất thời kỳ Lãng mạn. .
Cùng thưởng thức bản Spring Song (Bài Ca Mùa Xuân) của Mendelssohn:
3,296,185 views
https://www.youtube.com/watch?v=8mz5Rtx-Eu0&list=RD8mz5Rtx-Eu0&start_radio=1&t=0&t=0&t=0
Những bài ca… nhưng lại không có lời…
Những bài ca không lời (tiếng Đức: Lieder ohne Worte) là bộ chuỗi các bản nhạc ngắn và trữ tình viết cho piano của Felix Mendelssohn. Bộ tác phẩm này được sáng tác từ năm 1829 đến năm 1845, bao gồm 48 bản nhạc, được chia thành 8 tập.
Tám tập của Những bài ca không lời, mỗi tập gồm 6 “bài ca”, được viết vào nhiều thời điểm trong cuộc đời của Mendelssohn, và được xuất bản riêng lẻ. Với đàn Piano, những tác phẩm đã nhanh chóng được phổ biến ở châu Âu đầu thế kỉ XIX. Những bản nhạc này nắm bắt được nhiều khả năng của nghệ sĩ piano và rõ ràng đã đóng góp vào sự nổi tiếng của chúng.
Tập đầu tiên được xuất bản bởi Novello ở London (1832) với tên Original Melodies for the Pianoforte (Những giai điệu độc đáo cho Pianoforte), nhưng những tập sau mang tên Những bài ca không lời.
Dù khái niệm “Bài ca không lời” là một điều mới, chị Fanny của Mendelssohn cũng viết một số những tác phẩm tương tự (dù không có tên), và theo một số sử gia âm nhạc, đã truyền cảm hứng cho khái niệm này. Tiêu đề “Những bài ca không lời” có vẻ như là một sáng kiến riêng của Mendelssohn.
Hãy để những xúc cảm thanh thản thơ ngây còn mãi với Bài ca Mùa Xuân của Mendelssohn. Ảnh: Wallpaper FlareMendelssohn không đồng ý để biến thành bài ca “không lời” thành “có lời”
Mendelssohn phản đối ý định thể hiện khái niệm bài ca quá rành mạch và không đồng ý khi người bạn Marc-André Souchay muốn thêm câu chữ vào tác phẩm để thành những ca khúc có lời:
“Những gì âm nhạc mà tôi yêu thể hiện với tôi, không được xem như quá mơ hồ để phải thêm câu chữ, mà ngược lại, quá rõ ràng”.
Những nhạc sĩ khác cũng lấy cảm hứng từ những bài ca này và sáng tác ra những tác phẩm tương tự là Charles-Valentin Alkan (năm bộ Chants, mỗi bộ kết thúc bằng một barcarolle), Anton Rubinstein, Ignaz Moscheles và Edvard Grieg (66 Lyriske stykker). Hai Bài ca không lời (op.10) cho piano sáng tác bởi Mykola Lysenko. Alkan và Rubinstein thường xuyên biểu diễn những Bài ca không lời trong các buổi biểu diễn. Ferruccio Busoni, người đánh giá Mendelssohn là “bậc thầy của sự vĩ đại không thể chối cãi“, lấy Những bài ca không lời thành một dự án các buổi biểu diễn của ông tại London trong những năm cuối đời.
Bản nhạc xuất hiện trong clip là bản số 6 trong tập 5. Cụ thể:
Tập 5, Op. 62 (1842–1844)
No. 1 Andante espressivo giọng Son trưởng, nhịp 4/4.
No. 2 Allegro con fuoco giọng Si giáng trưởng
No. 3 Andante maestoso giọng Mi thứ (“Trauermarsch” [hành khúc tang lễ])
No. 4 Allegro con anima giọng Son trưởng
No. 5 Andante con moto giọng La thứ (“Venezianisches Gondellied” [Bài hát chèo thuyền Venice])
No. 6 Allegretto grazioso giọng La trưởng (“Frühlingslied” [Bài ca mùa xuân])
Bài số 6 Bài ca mùa xuân “Spring Song” đôi khi được biết ở Anh với tên “Camberwell Green”, một nơi ở London mà Mendelssohn sáng tác nó khi đang ở cùng với gia đình Bennecke, họ hàng của vợ ông.
Tập 5 được đề tặng cho Clara Schumann.
Chất liệu âm nhạc của Mendelssonhn thật hài hòa, phóng khoáng, dễ thương, ngọt ngào như một giấc mơ, khiến khán thính giả phải rơi vào sự lãng mạn du dương trầm bổng, đồng thời cũng khơi gợi lên biết bao phẩm chất tốt đẹp của người nghe, những phẩm chất ấy có thể đang ngủ quên đâu đó trong bạn. Và bạn có thể ví vẻ đẹp ấy như những áng mây trôi ngây ngô vô tình xuất hiện giữa bầu trời xanh lúc yên bình nhất, rồi cũng nhẹ nhàng tan biến lúc chẳng ai hay, để lại những xúc cảm ngây thơ thanh thản còn mãi.
https://www.dkn.tv/nghe-thuat/nhung-bai-ca-khong-loi-cua-mendelssohn-hay-de-nhung-xuc-cam-thanh-than-tho-ngay-con-mai.html
