Với các nước phương Tây, Tết Dương lịch là ngày lễ quan trọng trong năm.
Nguồn gốc của Tết Dương lịch
Hiện nay thế giới đón Tết Dương lịch vào ngày 01 tháng 01
hàng năm. Trong 400 năm qua, rất nhiều quốc gia đã chấp nhận ngày này là ngày
New Year.
La Mã là quốc gia đầu tiên chọn ngày 01 tháng 01 làm
ngày New Year trong năm đầu tiên 153 trước Công nguyên. Trước đó, ngày 25 tháng
03 là ngày xuân phân (vernal equinox) được La Mã và đa số những quốc gia Cơ đốc
giáo ở châu Âu trong khoảng thời Trung cổ 1.100 - 1.400 trước Công nguyên chọn
là ngày đầu năm Dương lịch. Phải mất thời gian khá lâu để dân chúng chấp nhận sự
thay đổi này, bởi họ cho rằng ngày 01 tháng 01 không gắn liền với thời điểm hoa
màu hay mùa vụ nào đặc biệt mà chỉ là một ngày bình thường sau mùa bầu cử, sau
thời gian các đại biểu trúng cử bắt đầu nhận nhiệm vụ mới trong chính quyền Đế
quốc La Mã.
La Mã là quốc gia đầu tiên chọn ngày 1 tháng 1 là Tết Dương
lịch.
Bộ Lịch mới được vua Julius Caesar thiết lập tại
La Mã, do nhà Thiên văn học người Hy Lạp Alexandria phát minh để phù hợp
với một trong những điểm chí (Solstices) hay điểm phân (Equinoxes) và tiết khí.
Lịch này không có những sửa đổi quan trọng nào cho đến năm 1582 khi Giáo hoàng
Gregory XII nhậm chức, ông đã hợp nhất phương pháp tính Lịch hiện đại để phân
chia tháng năm. Giáo hoàng sửa đổi và xác nhận ngày của năm mới là ngày 01
tháng 01 bất chấp mọi chống đối của các hiệp hội tín đồ Cơ đốc giáo.
Những quốc gia Công giáo tiếp nhận ngày “New Year” sớm nhất,
sau đó đến các nước theo đạo Tin lành, Đức chấp nhận ngày “New Year” năm 1700,
Anh (1752) và Thụy Điển (1753).
Những nước phương Đông ảnh hưởng của nhiều tôn giáo như
Hindus, đạo Lão, Phật giáo, Hồi giáo nhưng họ cũng dùng lịch giống Cơ đốc
giáo. Nhật Bản chấp nhận ngày “New Year” Dương lịch vào năm 1873 và Trung Quốc
vào năm 1912.
Những tôn giáo dòng chính thống của phương Đông cũng nhận
ngày Tết Dương lịch muộn hơn vào năm 1924 và 1927. Nước Nga chấp nhận nó trong
hai lần, lần đầu tiên năm 1918 và lần thứ hai 1924.
Các quốc gia như: Bulgaria, Cyprus, Egypt, Greece, Poland,
Romania, Syria và Turkey đều ăn Tết vào ngày 01 tháng 01.
Đêm Giao thừa Tết Dương lịch rộn rã pháo hoa.
Đối với Việt Nam, đến thời Pháp thuộc, Tết Dương lịch bắt đầu
được sử dụng trong công việc hành chính. Các công sở lúc đó được nghỉ những
ngày này để tổ chức lễ hội đón năm mới. Ngày nay, Tết Dương lịch đã được Việt
hóa và trở thành một ngày lễ của toàn dân, cùng với tết Nguyên đán Âm lịch truyền
thống.
Biết ơn một năm cũ đã qua, mong ước cho năm mới
Ở phương Tây, ý nghĩa ngày Tết Dương lịch là dịp để mọi người
quây quần, tụ họp cùng nhau đón chào năm mới theo nhiều cách khác nhau. Dù
với cách chào đón nào, sự kiện này đều chung một ý nghĩa là
thể hiện sự biết ơn một năm đã qua và hi vọng năm mới sẽ gặp nhiều may mắn, an
lành.
Ở Mỹ, mọi người thường cùng nhau ngồi trong các quán rượu
hay cùng nhau ngồi ở nhà trước tivi. Họ cùng nhau đếm ngược thời gian và chờ
đón khoảnh khắc quả cầu pháo hoa nổ tung rơi xuống đánh dấu sự kết thúc năm cũ
bước sang năm mới. Sau đó, người ta chúc nhau bằng những nụ hôn nồng nàn; cha mẹ
hôn con cái trên trán, bạn bè hôn nhau ở hai bên má, trai gái yêu nhau thì hôn
môi… Vào ngày này, người dân các bang phía Nam của nước Mỹ thường ăn món
súp hầm đậu mắt đen. Truyền thống này có nguồn gốc từ thời nội chiến, khi thị
trấn Vicksburg (Mississippi) cạn kiệt lương thực lúc bị tấn công, các cư dân
tìm được đậu mắt đen để sống sót, từ đó loại đậu này được coi là đem lại may mắn.
Ở Nga, tết là dịp gia đình tụ họp bên “cây năm mới” và cha mẹ
sẽ trao tặng những món quà năm mới ý nghĩa dành cho các con của mình dưới cây
năm mới này.
Còn đối với một số nước như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha,
Venezuela, Cuba, Mexico, Ecuador, và Peru, nho tượng trưng cho sự tròn đầy và họ
sẽ ăn đủ 12 quả nho khi đồng hồ điểm 12 tiếng theo nhịp chuông. Truyền thống
này bắt nguồn từ năm 1909, khi những người trồng nho vùng Alicante thực hiện điều
này để giải quyết số nho thừa. Mỗi quả tượng trưng cho một tháng, và người ta sẽ
cố ăn hết 12 quả trước tiếng chuông cuối cùng để có một năm ngọt ngào, may mắn.
Happy New Year, câu nói cho một năm mới tốt lành và tràn ngập yêu thương.
Vào ngày Tết Dương lịch, câu cửa miệng của mọi người luôn
là “Happy New Year” cùng những lời chúc tốt đẹp, lời yêu
thương chân thành và nụ cười rạng rỡ trao cho nhau. Cho dù năm cũ vẫn còn
những điều chưa trọn vẹn, nhưng trong giây phút giao thừa này, chúng ta quyết định
quên hết nỗi buồn đã qua và chỉ giữ lại niềm vui hiện tại, cất vang bài ca hi vọng
vào một năm mới tràn đầy hạnh phúc.
Minh Tuệ (tổng hợp)
phatgiao.org.vn