Fr: D/s Thuy Hong
Ikaria, hòn đảo 'trường thọ' ở Hy Lạp
Marissa Tejada BBC Travel
Mái tóc bạc trắng mỏng kẹp sang một bên, chiếc kính dày tựa trên sống mũi, cụ bà Ioanna Proiou luồn bàn tay nhăn nheo có những đốm đồi mồi lên những cuộn len màu xanh nhạt được căng ra trên chiếc khung cửi gỗ nặng nề.
Cụ kéo chiếc đòn bẩy lên phía trước trên chiếc khung cửi được đóng thủ công và cụ cứ lặp đi lặp đi lặp động tác này - một kỹ thuật mà cụ đã thực hiện tới mức hoàn hảo trong suốt hơn 90 năm qua.
"Vùng Xanh"
Với chiếc khung cửi đó, cụ Proiou đã dệt những chiếc túi và những tấm vải mà cụ bán ở cửa tiệm nhỏ của mình tại Christos Raches, một ngôi làng chỉ có 300 cư dân trên hòn đảo Ikaria của Hy Lạp, nằm cách thủ đô Athen chín giờ đi phà băng qua Biển Aegean.
Đôi tay di chuyển nhịp nhàng trên chiếc khung cửi rung nhẹ, cụ bà 105 tuổi này nói với tôi cụ vẫn còn rất yêu mến công việc này.
"Hãy làm gì đó trong đời mà đánh thức đam mê của cô," cụ khuyên tôi. "Khi chồng tôi qua đời hàng chục năm trước, tôi vẫn tiếp tục làm những gì tôi thích. Sau đó, có người cầu hôn tôi nhưng tôi nói 'không' - tôi đã kết hôn với chiếc khung cửi này rồi."
Bản quyền hình ảnh Marissa Tejada
Không xa nơi cụ Proiou bán hàng là mấy, khu bãi trống của làng Christos Raches yên ắng và tĩnh lặng. Người dân địa phương nhấm nháp cà phê dưới bóng những cây tiêu huyền và đùa vui với nhau bên ngoài những ngôi nhà lợp mái bằng đất sét.
Các chủ cửa hàng đóng mở cửa tiệm không theo lịch cố định nào cả. Nhiều cửa tiệm ở đây hoạt động theo nguyên tắc danh dự: khách hàng lấy bất cứ thứ gì họ thích và để lại tiền trên quầy.
Đó là một quang cảnh tương đối thông thường trên các hòn đảo Hy Lạp, Tuy nhiên, đảo Ikaria có khác biệt: ở đây, một phần ba dân số đảo sống đến hơn 90 tuổi.
Cùng với vùng Sardinia ở Ý, Nicoya ở Costa Rica, Okinawa ở Nhật Bản và Loma Linda ở California, Ikaria là Vùng Xanh, tức là một trong khu vực trên thế giới nơi con người có tuổi thọ cao nhất.
Các chuyên gia thường nêu chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống năng động như là chìa khóa để sống lâu.
Các chuyên gia y tế và các nhà nhân chủng học làm việc cho dự án Vùng Xanh cũng lưu ý tầm quan trọng của mối quan hệ gia đình gắn bó và sự tham gia vào các cộng đồng dựa trên niềm tin.
Người dân Ikaria cố gắng sống gần gũi với gia đình và hàng xóm; người lớn tuổi đóng vai trò quan trọng trong cộng đồng. Ông bà thường giúp đỡ nuôi dạy con cháu hay giúp đỡ việc kinh doanh của gia đình.
Tuy nhiên, cụ Proiou cho rằng bí quyết sống lâu của cụ là nhờ vào đam mê dệt vải và cách cụ nhìn cuộc sống. "Đừng có ham muốn nhiều hơn cái ta thật sự cần. Nếu ta ghen tỵ với người khác thì cuộc sống của ta chỉ thêm mệt mỏi mà thôi," cụ nói với tôi.
Bản quyền hình ảnh Marissa Tejada
Cách sử dụng thời gian
Bác sỹ về hưu Christodoulos Xenakis thì đưa ra một giả thiết khác về cách người dân Ikaria tránh những phiền muộn không đáng có.
Chúng tôi đã có cuộc gặp gỡ ngắn trong giờ đầu tiên tôi ở trên đảo và chúng tôi đã đồng ý gặp lại lần nữa mặc dù việc tìm ra ông ấy không phải là chuyện dễ.
"Không ai thật sự lên cuộc hẹn ở đây cả," ông nhún vai khi tôi chào cụ ông đã 81 tuổi - người được xem là trẻ theo tiêu chuẩn ở Ikaria, một vài ngày sau đó trong làng.
Thời gian là một phần quan trọng của cuộc sống ở Ikaria, Xenakis giải thích, nhưng không phải như cách mà hầu hết chúng ta đều nghĩ. "Nó giống kiểu như là 'hẹn gặp vào buổi sáng nhé, hay hẹn vào buổi trưa, buổi tối'. Chúng tôi không tạo áp lực".
Theo lời bác sỹ Xenakis, đó là vì người dân Ikaria sống có mục đích.
Ông hào hứng kể cho tôi nghe về dự án mới nhất của ông, tổ chức cuộc đua thuyền cho người lớn tuổi có tên là Ikaria Senior Regatta, mà người đội trưởng tham gia phải có độ tuổi từ 70 trở lên.
Có 20 đội đua bơi thuyền trên quãng đường 14 dặm từ đảo Samos kế cận đến Ikaria và quay về.
"Đó không thật sự là một cuộc đua," Xenakis nói. "Mục đích của cuộc đua thuyền này là để cho thấy chúng tôi vẫn có thể làm được và chúng tôi vẫn còn đủ khả năng."
"Luôn luôn có điều gì đó mà bạn có thể làm với thời gian của bạn," ông nói thêm. "Nhưng khi bạn làm những thứ khiến bạn và người khác hạnh phúc, làm sao bạn không cảm thấy khỏe mạnh hay hạnh phúc cho được?"
http://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-42925791
Daniel Doan*Paula Le*Kimmy Nguyen
The Greek island with the key to longevity
One third of Ikaria's population lives past the age of 90 – and they spend every day doing what they love.
- By Marissa Tejada
With thin, white hair pinned to the side and thick glasses perched on the bridge of her nose, Ioanna Proiou slid her wrinkled, sun-spotted fingers over the strands of baby-blue wool stretched across her heavy wooden loom. She clanked a lever forward on the handmade machine again and again, a technique she has perfected over 90 years.
With that loom, Proiou creates the woven bags and clothing she sells from her little shop in Christos Raches, a village of 300 residents on the Greek island of Ikaria, a nine-hour ferry ride across the Aegean Sea from Athens. As her arms moved in rhythmic fashion, the loom shaking slightly, the 105-year-old told me how much she still loves her job.
"Do something in your life that stirs your passion," she advised me. "When my husband died decades ago, I continued doing what I love. Later, someone else proposed to me, but I said 'no'. I am married to my loom."
Not far from where Proiou sells her wares, Christos Raches' main square is quiet and calm. Locals sip coffee in the shade of leafy plane trees and exchange pleasantries outside their terracotta roofed homes. Business owners open and close their doors on no set schedule. Many of the shops operate on an honour system: customers take what they please and leave money on the counter in return.
It's a fairly common scene on the Greek islands, but Ikaria is different: here, one third of the island's population lives to be more than 90 years old. Along with Sardinia in Italy, Nicoya in Costa Rica, Okinawa in Japan and Loma Linda in California, Ikaria is aBlue Zone, one of five designated places where people live the longest.
Experts often cite a healthy diet and an active lifestyle as key to a longer life. The medical professionals and anthropologists associated with the Blue Zone project also note the importance of close family ties and involvement in faith-based communities. Ikarians make an effort to stay closely connected to their families and neighbours, and the elderly play significant roles in the community. Grandparents often help raise grandchildren or run businesses. But Proiou credits her longevity to her passion for weaving and her outlook on life. "Do not want more than what you really need. If you envy others, that can only give you stress," she told me
Medical professionals note the importance of Ikaria's family ties and faith-based communities (Credit: Marissa Tejada)
Retired doctor Christodoulos Xenakis has another theory about how Ikarians avoid unnecessary anxiety. We met briefly during my first hour on the island and we had agreed to meet again, though tracking him down wasn't easy.
"No-one really sets appointments here," he shrugged when I greeted the 81 year old – who is considered a young man by Ikaria standards – a few days later in the village. Time is an important part of life on Ikaria, Xenakis explained, but not the way most people think. "It's more like 'see you in the morning, afternoon or evening'. We don't stress."
That's because, Xenakis said, Ikarians spend their days with purpose. He excitedly told me about his latest project organising the Ikaria
Senior Regatta, a boat race for which the minimum qualifying age for captains is 70. Twenty participating crews sail a 14-nautical-mile route from neighbouring Samos island to Ikaria and back.
"It's not really a race," Xenakis said. "The regatta shows we can still do it and we are capable."
"There's always something to do with your time," he added. "But when you do things that make you happy or others happy, how can you not feel healthy, feel better or feel good?"
One third of Ikaria, Greece's residents live to be more than 90 years old (Credit: Marissa Tejada)
http://www.bbc.com/travel/story/20171116-the-greek-island-with-the-key-to-longevity
Join over three million BBC Travel fans by liking us on Facebook, or follow us on Twitter and Instagram.
If you liked this story, sign up for the weekly bbc.com features newsletter called "If You Only Read 6 Things This Week". A handpicked selection of stories from BBC Future, Earth, Culture, Capital and Travel, delivered to your inbox every Friday.
