Fr: Loan Nguyen
5 nước dẫn đầu thế giới về ảnh hưởng văn hóa
Lindsey Galloway BBC Travel6 tháng 7 2018
Ảnh hưởng toàn cầu thường được đo bằng sức mạnh quân sự, chính trị hay kinh tế, nhưng đối với một số quốc gia, đó là sức mạnh của văn hóa - thức ăn, thời trang hay giải trí - là những thứ có ảnh hưởng mạnh nhất.
Các quốc gia có ảnh hưởng văn hóa này gần đây đã được US News and World Report xếp hạng, dựa trên các yếu tố như được coi là có uy tín, thời trang, hợp thời trang, hạnh phúc, hiện đại hoặc có ý nghĩa văn hóa về mặt giải trí.
Trong khi nhiều nước trong số 10 nước hàng đầu ở châu Âu, bao gồm Ý, Tây Ban Nha, Pháp và Anh, danh sách này cũng bao gồm Nhật Bản (xếp hạng cao vì mức độ hiện đại và uy tín), Brazil (vì hạnh phúc và giải trí), và Hoa Kỳ (vì hiện đại và có ảnh hưởng văn hóa).
Chúng tôi đã nói chuyện với người dân ở 5 quốc gia được xếp hạng hàng đầu, để thấy được ảnh hưởng về văn hóa này, và để tìm hiểu cách quốc gia của họ tạo ra tác động toàn cầu.
Các quốc gia có ảnh hưởng văn hóa này gần đây đã được US News and World Report xếp hạng, dựa trên các yếu tố như được coi là có uy tín, thời trang, hợp thời trang, hạnh phúc, hiện đại hoặc có ý nghĩa văn hóa về mặt giải trí ( Bản quyền hình ảnh Alexander Spatari/Getty Images )
Italy
Nổi tiếng với các mẫu mã hàng hiệu như Valentino, Armani, Versace và Gucci, Italy đã đạt được 10 điểm hoàn hảo trong cả hai hạng mục 'thời trang' và 'mốt thịnh hành'.
Điều này hầu như không làm cho những người như Lucio Buffalmano, người sáng lập blog ThePowerMoves.com, người đến từ Abruzzo, phía đông Rome phải ngạc nhiên. "Người Ý quan tâm đến những gì trông đẹp, và người Ý là người thường để tâm cho thời trang," ông nói.
Nhưng có những thứ vượt quá thời trang. "Ý có tác động lớn đến tất cả mọi thứ liên quan đến phong cách, từ thực phẩm đến đồ nội thất," Angela Corrias, sinh trưởng tại Sardinia nhưng đang làm việc cho Rome Actually, nói.
Milan nổi tiếng là thành phố kinh doanh và thời trang với các nhà hàng có tiếng (Bản quyền hình ảnh Buena Vista Images/Getty Images )
Tất nhiên, đồ ăn của đất nước này có ảnh hưởng lớn. Để trải nghiệm ảnh hưởng ẩm thực của đất nước, Corrias đề xuất đi tới thủ đô Rome.
"Cuộc khủng hoảng tài chính tạo khó khăn, nhưng người dân Roma sẽ không bao giờ từ bỏ việc ăn uống," Corrias nói. "Ở đây bạn có thể khám phá cả những hương vị truyền thống và công thức nấu ăn được tạo ra với một nét chấm phá hiện đại.
Các điểm đến văn hóa thú vị khác dành cho người nước ngoài bao gồm Bologna, nổi tiếng với di sản ẩm thực phong phú và Milan, trung tâm thời trang và kinh doanh lớn nhất của đất nước, nhưng cũng có rất nhiều nhà có tiếng và cộng đồng người nước ngoài hết sức năng động.
Pháp
'Hiện đại', 'đẳng cấp' và 'thời trang' là tất cả các lĩnh vực mà Pháp đã đạt điểm cao, và 'je ne sais quoi' của Pháp là thứ mà mọi người trên khắp thế giới cố bắt chước. Cư dân sống lâu năm ở Paris là Roobens Fils thậm chí còn không nhận ra văn hóa của ông có ảnh hưởng đến thế nào cho đến khi ông du lịch tới khắp Trung Đông và châu Á.
"Mọi người ở những nơi rất xa xôi đều yêu thích và được truyền cảm hứng từ ẩm thực Pháp, nghệ thuật Pháp và thời trang Pháp. Tôi đã gặp những người ở Iran nói với tôi rằng họ yêu Molière như thế nào! Tôi đã bị sốc! Họ biết Molière ở Iran!"Fils nói. Anh là người viết blog về các chuyến đi du lịch của mình tại Been Around the Globe cho biết.
Cái ‘Tôi không biết’ của người Pháp là thứ mà người trên toàn thế giới gắng bắt chước ( Bản quyền hình ảnh Peter Phipp/Getty Images)
Mặc dù Paris là nơi tuyệt vời để trải nghiệm văn hóa Pháp, từ thời trang đến thực phẩm, Bordeaux, Lyon và Toulouse là những lựa chọn tuyệt vời - và nhỏ hơn.
"Bordeaux là một thành phố có tiếng, và rất nhiều rượu vang được sản xuất trong vùng," Fils nói.
Thành phố này cũng có các tòa nhà lịch sử nhất trong nước bên ngoài Paris. Lyon, thành phố đông dân thứ ba của Pháp, nổi tiếng với truyền thống ẩm thực và đã có một số đầu bếp Michelin ba sao. Toulouse, thủ phủ của vùng Occitanie miền nam nước Pháp, tự hào về lịch sử hơn 2000 năm.
Người Pháp rất tự hào về bản sắc của họ đã định hình thế giới, và điều này bao gồm cả tiếng Pháp - là điều có thể tạo ra thách thức đối với những người nước ngoài.
"Hầu hết mọi người ở Pháp không nói tiếng Anh, hoặc tiếng Anh nửa mùa. Đôi khi họ có nói tiếng Anh nhưng vấn đề là họ không muốn nói, "Fils giải thích. "Một người nước ngoài sẽ phải thích ứng với Pháp, bởi vì người Pháp sẽ không cố thích ứng với bạn."
Hoa Kỳ
Ghi điểm cao về 'hiện đại' và 'có ảnh hưởng trong giải trí', các chương trình phim, âm nhạc và truyền hình của Hoa Kỳ được thưởng thức trên toàn cầu.
Ngay cả khi một quốc gia khác làm điều gì đó đầu tiên, giống như thể loại truyền hình thực tế reality TV bắt đầu ở Anh, thì Hoa Kỳ được biết đến với việc làm cho nó trở nên lớn hơn và phổ biến hơn trên toàn thế giới. Ngành công nghệ của đất nước, nơi có Facebook, Twitter, Google và Amazon, cũng đã để lại dấu ấn của nó, với hàng tỷ người tương tác hàng ngày với các dịch vụ và mạng xã hội phổ biến này.
Bản sắc Mỹ có ảnh hưởng này được bắt nguồn từ sức mạnh của khả năng và mơ ước vượt ra ngoài sự khởi đầu khiêm tốn.
"Chúng tôi vẫn tin vào" Giấc mơ Mỹ "ở đây, điều mà chỉ có thể một thời thuộc giới vay nợ, nô lệ, người bị khủng bố tôn giáo và người nghèo trên thế giới", Andrew Selepak, giáo sư khoa viễn thông tại Đại học Florida, và là giám đốc chương trình cao học về truyền thông xã hội,
New York, nơi còn được gọi là thành phố không bao giờ ngủ.
Trong khi đó Hollywood ở Los Angeles sản xuất các loại hình giải trí định hình cho văn hóa ở Mỹ và những nơi khác. "Các chương trình truyền hình và phim của Mỹ được tạo ra ở đây ảnh hưởng đến cách chúng ta nói chuyện, ăn mặc, những gì chúng ta xem, và chúng ta là ai," Selepak nói.
Tuy nhiên, giữa hai thành phố là một vùng địa lý rộng lớn trải dài trên đại dương, sa mạc, đất nông nghiệp và núi non. Và với hơn 300 triệu dân, đất nước này tự hào về sự đa dạng của nó.
Tùy thuộc vào tính cách của bạn và những gì bạn muốn phát triển, trải nghiệm của bạn ở Mỹ sẽ khác nhau ở mọi thành phố bạn đến.
Miami không giống Chicago, New Orleans cũng chẳng có gì tương tự như thành phố New York. Mỗi thành phố đã được định hình bởi lịch sử và con người của nó. Nếu bạn có trải nghiệm ở một vùng không hoàn toàn là những gì bạn đang tìm kiếm thì hãy thử nơi khác của đất nước này."
Tây Ban Nha
Một thời từng là một trong những đế chế và đế quốc lớn nhất thế giới, Tây Ban Nha đã để lại dấu ấn lâu đời trên khắp các vùng địa lý từ Nam Mỹ đến Đông Ấn.
Sau tiếng Trung, tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ được nói nhiều thứ hai trên thế giới khi tính về số người nói tiếng này như tiếng bản địa, và sức mạnh của các bộ phim, truyền hình và âm nhạc nói tiếng Tây Ban Nha đã giúp đẩy đất nước vượt lên hàng đầu.
"Từ tiếng Tây Ban Nha đến tôn giáo, ẩm thực, lễ hội và nhiều khía cạnh khác, bất cứ nơi nào tôi đi du lịch, nó luôn luôn dễ dàng tìm thấy một chút đất nước của tôi", Inma Gregorio, người đến từ vùng Galicia và viết blog tại A World To Travel, nói.
Tiếng Tây Ban Nha có số người nói lớn thứ hai trên thế giới Bản quyền hình ảnh David C Tomlinson/Getty Images
Văn hóa tapas của Tây Ban Nha là một nền văn hóa lan truyền quốc tế, nhưng vẫn luôn kết nối mọi người tại địa phương. "Ẩm thực ở đây là lối sống," Andre Arriaza, người sống ở Barcelona và là người sáng lập ra Barcelona Eat Local Culinary Experience.
"Ăn uống là chia sẻ, hoặc với một nhóm bạn bè, hoặc với tất cả những người lạ xung quanh bạn, những người luôn luôn tham gia tán gẫu," ông nói.
Kiểu sinh hoạt này là nét chủ đạo ở một đất nước luôn đặt gia đình và bạn bè trước công việc, với bữa trưa dài (bao gồm cả sobremesa) và các buổi tụ tập gia đình. "Chúng tôi làm việc để sống, không phải sống để làm việc", Gregorio nói. "Ngay cả trong cuộc khủng hoảng [hiến pháp] năm ngoái, các quán bar đều đông nghịt mỗi ngày."
Đó là một sự thay đổi đáng hoan nghênh đối với những người nước ngoài như Cory Varga, một người Anh đã sống ở Seville trong sáu tháng qua và viết blog tại You Could Travel. "Chúng tôi yêu lối sống ở Tây Ban Nha vì mọi người dường như rất thoải mái."
Điều này không dễ đối với tất cả những người nước ngoài, những người phải điều chỉnh theo lịch sinh hoạt dễ dãi hơn và bắt đầu bữa tối muộn.
Biết tiếng Tây Ban Nha cũng làm cho cuộc sống dễ dàng hơn một chút đối với người nước ngoài, nhưng nó không phải là một rào cản lớn; hầu hết các thành phố có rất nhiều trường học tiếng Tây Ban Nha và cư dân thường sẽ cố gắng và giúp đỡ.
"Người Tây Ban Nha rất thân thiện," Bernard Sury nói, anh từ Brussels và hiện đang sống ở Valencia, và là người đồng sáng lập GuruWalk. "Ngay cả khi họ không hiểu bạn, họ sẽ cố gắng giúp đỡ bạn."
Vương quốc Anh
Xếp hạng cao về 'đẳng cấp', người Anh tự hào về khả năng kết hợp chuẩn mực làm việc cao, sáng tạo và sự cởi mở để thay đổi nhằm tạo ra sự đổi mới. "Chúng tôi có một số trường đại học tốt nhất trên thế giới, và có nét tinh tế về kinh doanh," Ian Hawkins, hiện sống tại London, nói.
Theo U.S. News & World Report, Anh đứng thứ hạng cao về uy tín ( Bản quyền hình ảnh Brian Bumby/Getty Images)
Sự ảnh hưởng và tính linh hoạt của ngôn ngữ tiếng Anh đã cho phép Anh phát triển mạnh như một nơi mà mọi người đến để tạo ra một tương lai mới.
"Ngôn ngữ của chúng tôi rất phong phú về việc vay mượn từ các ngôn ngữ khác, và hào phóng trong việc chấp nhận những người học nó," Hawkins nói. "Người bạn Venezuela của tôi đến London cách đây 11 năm với 700 bảng Anh trong túi và không nói tiếng Anh. Hôm nay, ông là một nhà tư vấn kinh doanh và điều hành hơn 30 nhà hàng và cửa hàng. Bất cứ ai cũng có thể đến Anh và trở thành người Anh như người Anh."
Người nước ngoài nên biết rằng người Anh không phải lúc nào cũng nói những gì họ nghĩ, vì vậy bạn có thể cần phải đọc suy nghĩ của họ. "Điều quan trọng là tìm kiếm các sắc thái ngôn ngữ và ngôn ngữ cơ thể", Amanda O'Brien, người Úc, viết blog tại The Adventurer, nói.
Là trung tâm kinh doanh và tài chính của đất nước, London vẫn là điểm đến hàng đầu cho những người nước ngoài làm việc. Mặc dù thành phố bị thiếu nhà ở giá cả phải chăng, sự phong phú của các bảo tàng, địa điểm hòa nhạc và nhà hát mang đến môi trường phù hợp để giữ chân người tới sống tại đây.
"Samuel Johnson nổi tiếng với câu nói: 'Khi một người mệt mỏi với London, anh ta chán sống'," Gregory Golinski, người từ Paris, nói. "Tôi không thể không đồng ý với câu nói này. Có rất nhiều điểm tham quan ở đây mà bạn có thể chọn để ghé thăm mỗi cuối tuần mà không bị trùng lặp."
Nhưng thủ đô London không phải là nhất. Edinburgh đạt điểm cao hơn về ảnh hưởng văn hóa, tổ chức Lễ hội Fringe, lễ hội nghệ thuật lớn nhất thế giới, cũng như là cái nôi' của Harry Potter.
Birmingham ở miền trung đất nước là một ứng viên khác. "Từ văn hóa clubbing đến các dàn nhạc, Birmingham có một nền văn hóa tuyệt vời," Hawkins nói. "Thành phố có nhiều kênh đào hơn Venice, và đồ trang sức là nơi thời trang hiện đại gặp tay nghề truyền thống."
https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-44742962
The five countries that set world culture
Rather than military, political or economic might, it’s the culture of these countries that most strongly impacts the wider world.
By Lindsey Galloway
2 July 2018
Global influence is often measured by military, political or economic might, but for some countries, it’s the strength of the culture – its food, fashion or entertainment – that most strongly impacts the wider world.
These culturally influential countries were recently ranked by U.S. News and World Report, based on factors like being perceived as prestigious, fashionable, trendy, happy, modern or culturally significant in terms of entertainment. While many of the top 10 countries were in Europe, including Italy, Spain, France and the UK, the list also included Japan (ranking high for being modern and prestigious), Brazil (for its happy populace and entertainment), and the United States (for being modern and culturally influential).
We spoke to residents in the five top-ranked countries, which exemplified these areas of cultural influence, to find out how their nation make a global impact and what it’s like living in a place that defines the international cutting-edge.
U.S. News & World Report ranked the most culturally influential countries based on factors such as prestige and trendiness (Credit: Alexander Spatari/Getty Images)
Italy
Famous for designer brands like Valentino, Armani, Versace and Gucci, Italy scored a perfect 10 in being both ‘fashionable’ and ‘trendy’, which hardly surprises residents like Lucio Buffalmano, founder of the ThePowerMoves.com blog, who comes from Abruzzo, east of Rome. “It's a cliché, but Italians do care about what looks nice, and Italians do take more care than most in looking fashionable,” he said.
But this notorious attention to detail extends beyond fashion. “Italy has a great impact in everything that has to do with style, from food to furniture,” said Angela Corrias, originally from Sardinia but who now lives in Rome and blogs at Rome Actually.
The country’s food of course claims an outsize influence. To experience the country’s culinary influence first-hand, Corrias recommends heading to capital city Rome. “The financial crisis hit hard, but Romans will never give up on eating out,” Corrias said. “Here you can explore both the traditional flavours and recipes created with a modern twist. Porto restaurant in Prati area, for example, serves a seafood version of the traditional cacio e pepe (pasta seasoned with Roman pecorino cheese and black pepper), and while it might sound weird, the combination of cheese and seafood, it's actually delicious.”
Milan is Italy’s business and fashion hub, but it also has top-notch restaurants (Credit: Buena Vista Images/Getty Images)
Other interesting cultural destinations for expats include Bologna, also known for its rich gastronomical heritage, and Milan, which is the country’s largest business and fashion hub but also has plenty of top-notch restaurants and a large, lively expat community.
France
‘Modern’, ‘prestigious’ and ‘fashionable’ were all areas where France scored high, and the French ‘je ne sais quoi’ is something that people across the world try to imitate. Lifelong Paris resident Roobens Fils didn’t even realise how influential his culture was until he travelled throughout the Middle East and Asia.
“People in very remote places love and are inspired by French food, French art and French fashion. I met people in Iran telling me how they loved Molière! I was shocked! They know Molière in Iran!” said Fils, who blogs about his travels at Been Around the Globe.
The French ‘je ne sais quoi’ is something people around the world try to imitate (Credit: Peter Phipp/Getty Images)
Though Paris is the obvious place to experience French culture, from fashion to food, Bordeaux, Lyon and Toulouse are excellent – and smaller – alternatives.
The French take extreme pride in their identity that has shaped the world“Bordeaux is a prestigious city, and a lot of good wine is produced in the area,” Fils said. The city also has the most historical buildings in the country outside of Paris. Lyon, France’s third most populous city, is well known for its culinary traditions and has produced a number of three-star Michelin chefs. Toulouse, the capital of France’s southern Occitanie region, prides itself on its 2,000-plus-year history stretching back to the Visigoths and Romans and the accompanying pink terracotta architecture that gives it the nickname ‘La Ville Rose’.
The French take extreme pride in their identity that has shaped the world, and this includes the French language – which can be challenging for new expats. “Most people in France don't speak English, or broken English. Sometimes they do speak English, they just don't want to,” Fils said. “An expat will have to adapt to France, because French people won't make the effort to adapt to you.”
Known as La Ville Rose, Toulouse, France, prides itself on its 2,000-plus-year history (Credit: Aldo Pavan/Getty Images)
The United States
Scoring highly for being ‘modern’ and ‘influential in entertainment’, the US’ films, music and TV programmes are enjoyed globally. Even when another country does something first, like the reality TV genre that started in the UK, the US is known for making it bigger and more popular worldwide. The country’s tech industry, home to Facebook, Twitter, Google and Amazon, has also left its mark, with billions of people interacting daily with these popular services and social networks.
This influential American identity is firmly rooted in the power of possibility and dreaming beyond humble beginnings. “We still believe in the ‘American Dream’ here, which is only possible in what was once a British colony of debtors, slaves, the religiously persecuted and the world’s poor,” said Andrew Selepak, a professor in the department of telecommunication at the University of Florida, and director of the graduate social media programme.
Films, music and TV programs made in the US are enjoyed globally (Credit: PS Photography/Getty Images)
New York City, the country’s largest city, exemplifies these values. The words of Frank Sinatra – “If I can make it there, I can make it anywhere” – still apply to the Big Apple, also known as the city that never sleeps. On the opposite coast, Hollywood in Los Angeles produces the entertainment that shapes culture in the US and beyond. “American TV shows and movies made here influence how we talk, dress, what we watch, and who we are,” Selepak said.
Between the two cities however, is a vast geography that spans oceans, deserts, farmland and mountains. And with more than 300 million residents, the country prides itself on its diversity. “Just like our ethnic backgrounds, we all have different cultural upbringings and values,” said Jon Salas, who lives in Boston and blogs at The Running Publicist. “The same rule applies to the country’s geography. Depending on your personality and what you thrive on, your experience in the US will be different in every city you go to. Miami is not the same as Chicago, nor is New Orleans anything similar to New York City. Each city has been shaped by its history and its people. If you have an experience in one region that wasn’t quite what you were looking for, then give another corner of the country a try.”
Spain
Once one of the world’s largest conquerors and empires, Spain has left a lasting mark across geographies from South America to the East Indies. After Chinese, Spanish is the second most spoken language in the world when measured by native speakers, and the strength of its Spanish-speaking movies, TV and music helped push the country to the top.
Spanish is the second most spoken language in the world (Credit: David C Tomlinson/Getty Images)
“From the Spanish language to religion, cuisine, festivals and many other aspects, wherever I travel it is always pretty easy to find a bit of my country,” said Inma Gregorio, who is from the Galicia region and blogs at A World To Travel.
Spain’s tapas culture is one that has spread internationally, but continues to connect people locally. “Food here is a way of living,” said Andre Arriaza, who lives in Barcelona and is the founder of Barcelona Eat Local Culinary Experiences. “Eating is sharing, either with a bunch of friends, or with all the strangers that are around you, whom always engage in chit-chat,” he said.
Food here is a way of livingThis kind of socialising is key in a country that always puts family and friends before work, with long lunches (including the sobremesa) and family gatherings the norm. “We work to live, not otherwise,” Gregorio said. “Even during last year’s [constitutional] crisis, bars were full day in and day out.”
It’s a welcome change to expats like Cory Varga, a UK citizen who has lived in Seville for the past six months and blogs at You Could Travel. “We love living in Spain because everyone seems really relaxed. The attitude towards life is that it should be savoured and enjoyed.”
Spain’s tapas culture has spread internationally (Credit: juan moyano/ Alamy)
This isn’t easy for all expats, who must adjust to more easy-going schedules and late dinner starts. Knowing Spanish also makes life a bit easier for expats, but it’s not a huge barrier; most cities have lots of Spanish language schools and residents will usually try and help. “Spanish people are friendly,” said Bernard Sury, originally from Brussels and currently lives in Valencia, and is the co-founder GuruWalk. “Even if they don't understand you, they'll try to help you anyway.”
The United Kingdom
Ranking high for the ‘prestigious’ label, UK residents take pride in their ability to combine a strong work ethic, creativity and an openness to change to produce new innovation. “We have some of the finest universities in the world, and an entrepreneurial flair,” said London resident and author Ian Hawkins. “Don’t forget, machine code, the computer and www were all invented by Brits.”
According to U.S. News & World Report, the UK ranks high in prestige (Credit: Brian Bumby/Getty Images)
The influence and flexibility of the English language has allowed Britain to thrive as a place where people come to create a new future. “Our language is rich in its borrowings from other languages, and generous in its acceptance of people learning it,” Hawkins said. “My Venezuelan friend arrived in London 11 years ago with £700 in his pocket and no English. Today he’s a business consultant and operates more than 30 restaurants and shops. Anyone can come to Britain and be as British as British can be. If you don’t believe me, we can talk about it over curry.”
Expats should know that Brits don’t always say what they mean, so you may need to read between the lines. “It is important to look for the nuances in language and body language,” said Australian Amanda O’Brien, who blogs at The Boutique Adventurer. “‘I’m not sure’ often means ‘no’.”
“The English often mean the precise opposite of what they say,” Hawkins added. “It’s a language full of puns, double meanings and innuendos.”
Anyone can come to Britain and be as British as British can beAs the country’s business and financial centre, London remains a top destination for working expats. Though the city suffers from a lack of affordable housing, its abundance of museums, concert venues and theatres provides just the right environment to keep residents at the cutting edge of culture.
“Samuel Johnson famously said ‘When a man is tired of London, he is tired of life’,” said current resident Gregory Golinski, originally from Paris. “I couldn't agree more. There are so many attractions here that you can choose to visit a different place every weekend; you don't have to do the same thing twice.”
Famous for being the ‘birthplace’ of Harry Potter, Edinburgh punches above its weight in terms of cultural influence (Credit: Constantin Werscheck/EyeEm)
But the cutting edge doesn’t end in in the capital. Edinburgh punches above its weight in terms of cultural influence, hosting the Fringe Festival, the world’s largest arts festival, as well as being the ‘birthplace’ of Harry Potter. Birmingham in the heart of the country is another contender. “From clubbing to orchestras, Birmingham has a fantastic culture,” Hawkins said. “Famously, the city has more canals than Venice, and the jewellery quarter is where cutting edge fashion meets traditional skills.”
http://www.bbc.com/travel/story/20180701-the-five-countries-that-set-world-culture
Join more than three million BBC Travel fans by liking us on Facebook, or follow us on Twitter and Instagram.
If you liked this story, sign up for the weekly bbc.com features newsletter called "If You Only Read 6 Things This Week". A handpicked selection of stories from BBC Travel, Capital, Culture, Earth and Future, delivered to your inbox every Friday.
