Fr: Khanh Bui
Áo dài Việt ra đời và phát triển ra sao?
Ngày 26/6, triển lãm “Áo dài xưa và nay” diễn ra tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (Hà Nội).

Triển
lãm nằm trong khuôn khổ hội thảo khoa học “Áo dài Việt Nam: Nhận diện,
tập quán, giá trị và bản sắc”. Khoảng năm 1645, do khổ vải dệt chỉ từ
35-40 cm, thân áo trước là 2 tà tách riêng, hai thân áo sau được khâu
ghép lại thành một đường dài gọi là sống áo, nên gọi là áo tứ thân.
|
Áo
dài 5 thân gồm 2 khổ vải được may nối lại với nhau thành thân trước, có
một thân phụ nằm phía dưới về phía bên phải. Bốn thân áo bên ngoài
tượng trưng cho tứ thân phụ mẫu là cha mẹ mình và cha mẹ người thương,
còn thân áo thứ 5 tượng trưng cho người mặc. Áo luôn có 5 cúc (khuy) thể
hiện đạo lý làm người nhân - lễ - nghĩa - trí - tín. Có 2 loại áo năm
thân tay hẹp và áo năm thân tay rộng.
|
Ở
miền Bắc, từ thập kỷ 1910-1920, phụ nữ thích may áo dài năm thân thêm
một cái khuyết phụ khoảng 3 cm bên phải cổ áo và cài khuy cổ lệch ra
đấy. Cổ áo như thế sẽ duyên hơn và cũng để khoe chuỗi hột trang sức quấn
nhiều vòng quanh cổ, bên trong cổ áo.
|
Áo
dài tân thời Lemur do họa sĩ Nguyễn Cát Tường (1912-1946) khởi xướng.
Năm 1937, để việc đổi mới y phục tân thời có kết quả tốt đẹp, ông Cát
Tường mở hiệu may LEMUR, quảng cáo trên báo Ngày nay. Tên tuổi ông Nguyễn Cát Tường được vinh danh trên cuốn Đại từ điển các danh nhân thế giới của Nhật Bản.
|
Áo
dài cổ cao từ 1950. Thập kỷ 1950-1960, áo nịt ngực ngày càng phổ biến
nên áo dài được may chít eo, ôm sát vào người. Thân áo sau, rộng hơn
thân áo trước, nhất là ở phần mông. Cổ áo rất cao, trong khi gấu áo cắt
thẳng ngang và dài đến mắt cá chân.
|
Kiểu áo cổ cao từ năm 1950 tôn lên rất nhiều vẻ đẹp hình thể và vóc dáng người mặc.
|
Áo
dài cổ thuyền từ năm 1958. Kiểu áo độc đáo này do đạo diễn Thái Thúc
Nha vẽ, đã gây chấn động trong thế giới thời trang quý bà và vẫn phổ
biến đến ngày nay.
|
Áo
dài tay Raglan từ năm 1958. Từ 1957, áo dài thời trang rất thịnh hành,
đó cũng là thời điểm ông Đỗ Thành - tự Dung (1918-1970) áp dụng lối ráp
tay raglan xéo vai trong âu phục vào áo dài để vai áo bớt nhăn. Ý tưởng
sáng tạo này đã cho ra đời chiếc áo dài tay Raglan đầu tiên.
|
Vào
cuối thập niên 1960, do ảnh hưởng trào lưu ăn hóa thời trang Hippies
bắt nguồn từ Mỹ thể hiện cho triết lý sống “Live fast, die Young - Sống
hết mình”, Áo dài Hippies (mini) xuất hiện. Ngay lập tức, nó trở thành
mốt thời thượng với chất liệu nhẹ nhàng, màu sắc sặc sỡ của các họa tiết
cỏ cây hoa lá…
|
Áo
dài vẽ từ năm 1989. Là họa sĩ giảng viên mỹ thuật, thiết kế thời trang,
Sĩ Hoàng đã đưa ngôn ngữ hội họa vào trong áo dài truyền thống. Nó mở
đầu cho trào lưu áo dài được vẽ bằng tay trên vải với những trang trí
hình hoa lá, lập thể, hoa văn cổ…
|