Chữ “Xẩm" trong xã hội Nam Kỳ
Đường phố Sài Gòn 1950 thấy rõ là dân loại nào :
Đàn bà Việt ra đường áo dài đội nón lá, áo bà ba, trùm khăn. ...
Còn đàn bà Tàu ra đường mặc áo Xẩm, đầu để trần. Áo xẩm là cái áo sườn xám cắt tà cho ngắn lại, nhìn như cái áo túi của người Việt.Người Nam Kỳ gọi đàn ông người Hoa là Ba Tàu, Cắc Chú, gọi đàn bà Hoa là bà Xẩm, thiếm Xẩm, con Xẩm… Có một từ nữa gọi bà già là A Phò.
Thực ra Xẩm đã là Thiếm rồi.
Không hiểu vì sao người Nam Kỳ xưa hay đùa gọi ai xức dầu thơm là “Xức nước đái… Xẩm”, và “Ngộ như con Xẩm lai”, tức là cô gái lai Việt và Tàu thường rất đẹp.
Trong thư tịch Nam Kỳ mình, chữ “Xẩm” nhiều vô số kể, thím Xẩm, bà Xẩm, con Xẩm, áo Xẩm…
Mấy bà Xẩm xưa mặc áo xẩm không có tay, tóc cắt bom bê, miệng xí xa xí xồ.
Xóm làng Nam Kỳ không hiếm những cái tên như: Xẩm lùn, Xẩm lé, Xẩm niễng, Xẩm thịt heo, Xẩm chạp phô… Dấm xủ là vú Xẩm.Nhiều bà Xẩm lấy chồng Việt, tiếng Việt bả không có rành nhiều, thành ra chửi lộn không có lợi ông chồng, bả chửi chồng mà châm thêm tiếng Quảng cười lộn ruột. Có mỗi câu”Chời lất quỷ thần ơi, mày là thằng quỷ à” mà bả chửi suốt…
Đọc thêm: Ký ức chợ trời Sài Gòn trước 1975
Bấm : https://dansaigon.com/ky-uc-cho-troi-sai-gon-truoc-1975/
Chợ trời hay chợ giời là khu chợ mở ngoài trời với tính chất tự phát, nơi mọi người đến để bán hoặc trao đổi hàng...
Rồi có Xẩm lai, tức Tàu lai Việt, lai Miên, dân mình gà đít vịt nổi tiếng rắng nõn, trắng như bông bưởi nhìn rất ngộ.
“Ghét con Xẩm lai mê trai, mi lai nhãn khứ
Ôm bụng trống chầu, bỏ xứ ra đi”
Cắc cớ có người hỏi Xẩm là thím, vậy chớ tại sao dân Nam Kỳ mình khi chóng mặt tăng tăng thì kêu là “xây xẩm mặt mày”, rồi trời chạng vạng tối thì kêu là “sẩm tối”?
Rồi sao kêu dầu thơm là “Nước đái Xẩm”?
Cái này thì thua, qua chưa có rõ!
Theo Nguyễn Gia Việt. ./.
